Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών
18/04/2013
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (22-28/4/2013) είναι μια περιφερειακή πρωτοβουλία που συντονίζεται από τον ΠΟΥ Ευρώπης και εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας. Για μία εβδομάδα, τον Απρίλιο, οι χώρες σε όλη την Περιφέρεια, κάτω από το σύνθημα «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (Ε.Ε.Ε.) Πρόληψη – Προστασία – Ανοσοποίηση», υλοποιούν δράσεις για την ενημέρωση του κοινού σε ό,τι αφορά την ανοσοποίηση του πληθυσμού.
Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, σεμινάρια κατάρτισης για τους εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, τη διάθεση ενημερωτικού υλικού, συνεντεύξεις Τύπου και συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με φορείς λήψης πολιτικών αποφάσεων.
Οι δραστηριότητες αυτές συμβάλλουν στην επίτευξη του γενικότερου στόχου της Ε.Ε.Ε., που είναι να βοηθήσει τα κράτη μέλη εκ των προτέρων στο σχεδιασμό και τη διασφάλιση της καθολικής ανοσοποίησης και την προώθηση του εμβολιασμού, χρησιμοποιώντας τη δύναμη της στοχευμένης επικοινωνίας.
Η ευρεία εφαρμογή προγραμμάτων εμβολιασμού κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών έχει οδηγήσει σε σημαντικά επιτεύγματα. Η ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ πιστοποιήθηκε ελεύθερη πολιομυελίτιδας το 2002 και την τελευταία δεκαετία οι περιπτώσεις ιλαράς στην περιοχή έχουν μειωθεί κατά περισσότερο από 90%.
Ωστόσο, πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν. Σχεδόν 700.000 άτομα στην ευρωπαϊκή περιφέρεια δε λαμβάνουν το βασικό εμβολιασμό, ενώ για τις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αυτό είναι εντονότερο. Κατά ειρωνικό τρόπο, επειδή η ανοσοποίηση ελέγχει τις μολυσματικές ασθένειες, πολλοί γονείς και επαγγελματίες υγείας δεν φοβούνται πλέον τις ασθένειες αυτές. Επιπλέον, η εμπιστοσύνη του κοινού στα εμβόλια επηρεάζεται από ομάδες, ιστοσελίδες ή τον Τύπο που αμφισβητούν την αναγκαιότητα και την ασφάλεια του εμβολιασμού. Επίσης, επειδή διανύουμε περίοδο «ανταγωνιστικών προτεραιοτήτων» για την υγεία, η πολιτική δέσμευση για την ανοσοποίηση έχει μειωθεί.
Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Εμβολιασμών είναι να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη όλου του πληθυσμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις δραστηριότητες για την κάλυψη των ευάλωτων ή μη εχόντων πρόσβαση κοινωνικών ομάδων. Το σύνθημα «Πρόληψη – Προστασία - Ανοσοποίηση» προωθεί το μήνυμα ότι η βασική ανοσοποίηση για κάθε παιδί είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη των ασθενειών και την προστασία της ζωής.
Στο πλαίσιο αυτό το Υπουργείο Υγείας προκειμένου να διασφαλίσει την καθολική εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού έχει εκδώσει την συνημμένη εγκύκλιο.
Επιπλέον, με αφορμή την Ε.Ε.Ε. το Υπουργείο Υγείας διοργανώνει Ημερίδα με θέμα την Εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 24/04/2013 και ώρα 9:30 π.μ. στο Αμφιθέατρο της ΕΣΔΥ (Λεωφ. Αλεξάνδρας 196), με τη συμμετοχή όλων των συναρμόδιων φορέων.
Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών στην αγγλική γλώσσα, υπάρχουν στην ιστοσελίδα: http://eiw.euro.who.int/
Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ:
Η δραματική μείωση της εμφάνισης κρουσμάτων από νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, δημιούργησε την πεποίθηση ότι πολλά από αυτά τα λοιμώδη νοσήματα αποτελούν παρελθόν για την περιοχή της Ευρώπης.
Ωστόσο, σχεδόν 650.000 παιδιά στην Ευρωπαϊκή Περιοχή του ΠΟΥ δεν λαμβάνουν την 1η δόση του εμβολίου έναντι της ιλαράς που απαιτείται για την συμπλήρωση του βασικού εμβολιασμού, με αποτέλεσμα τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό να συνεχίζουν να προκαλούν νόσηση, αναπηρία ή ακόμα και θάνατο. Ο εμβολιασμός πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα για 7 λόγους -κλειδιά:
Ο εμβολιασμός σώζει ζωές
Ο εμβολιασμός σώζει παγκοσμίως πάνω από 3 εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο καθώς και εκατομμύρια ανθρώπους από σοβαρή νόσηση και χρόνια αναπηρία (εκτίμηση WHO , 2009).
Πριν την εφαρμογή του βασικού εμβολιασμού στα παιδιά, τα λοιμώδη νοσήματα αποτελούσαν παγκόσμια την κυριότερη αιτία παιδικού θανάτου. Ακόμα και σήμερα τα νοσήματα αυτά προκαλούν νόσηση και θάνατο, με την ιλαρά, τον αιμόφιλο της ινφλουένζας τύπου b (Hib), τον κοκκύτη και τον νεογνικό τέτανο να αποτελούν κυρίαρχες αιτίες θανάτου μεταξύ των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. Κάθε χρόνο 10,6 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν πριν την ηλικία των 5 ετών, από τα οποία 1,4 εκατομμύρια λόγω κάποιου νοσήματος που προλαμβάνεται με εμβολιασμό. Να σημειωθεί ότι περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι (παιδιά και ενήλικες) πεθαίνουν κάθε χρόνο παγκοσμίως από νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό (εκτιμήσεις ΠΟΥ, 2009).
Ο εμβολιασμός αποτελεί βασικό δικαίωμα καθώς και στρατηγική συνιστώσα των προγραμμάτων μείωσης της φτώχειας
Τις τελευταίες δεκαετίες, η παγκόσμια κοινότητα έχει δει τεράστιες εξελίξεις στον χώρο της υγείας, τα προνόμια των οποίων όμως εξαπλώνονται ανομοιόμορφα σε όλο τον κόσμο και την Ευρωπαϊκή περιοχή.
Ο εμβολιασμός δεν αποτελεί αποτελεσματικό μέτρο μόνο στην πρόληψης της νόσου και του θανάτου αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν μέτρο μείωσης της ανισότητας που παρουσιάζεται στην παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Τα νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό αποτελούν ακόμα κίνδυνο
Λόγω των αποτελεσματικών εμβολιαστικών προγραμμάτων, ο πληθυσμός πολλών ανεπτυγμένων χωρών δεν έχει βιώσει τις καταστροφικές συνέπειες των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. Αρκετοί πιστεύουν πως τα συγκεκριμένα νοσήματα δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο, καθώς δεν εμφανίζονται με την ίδια συχνότητα όπως στο παρελθόν. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι θεωρούν τα εμβόλια περισσότερο επικίνδυνα από την ίδια την νόσο.
Αυτές οι λανθασμένες αντιλήψεις, σε ορισμένες χώρες, έχουν οδηγήσει σε μείωση του ποσοστού εμβολιαστικής κάλυψης και ακολούθως σε αναζωπύρωση των μεταδοτικών νοσημάτων συμπεριλαμβανομένων της ιλαράς, του κοκκύτη, της διφθερίτιδας και της ερυθράς.
Τα νοσήματα είναι δυνατόν να ελεγχθούν και να εξαλειφθούν
Με συνεχή υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, η επίπτωση των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό μειώνεται. Απαιτείται επιτήρηση υψηλής ποιότητας προκειμένου να παρακολουθείται η διαχρονική τάση και η πρόοδος του ελέγχου για την εξάλειψη της νόσου.
Με συντονισμένη προσπάθεια, κάποιες ασθένειες είναι δυνατόν να εξαλειφθούν ή να εκριζωθούν:
- Η ευλογιά, η οποία αποτελούσε θανατηφόρο νόσο για 5 εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμια κλίμακα κάθε χρόνο, εκριζώθηκε το 1978 και σήμερα αποτελεί παρελθόν.
- Στην Αμερικανική περιοχή του ΠΟΥ, η ιλαρά εξαλήφθηκε το 2002-12 χρόνια μετά από την μεγάλη επιδημία ιλαράς του 1990, η οποία είχε ως αποτέλεσμα 250.000 κρούσματα και πάνω από 10.000 θανάτους.
- Στην Ευρωπαϊκή περιοχή του ΠΟΥ, όλα τα κράτη μέλη συμφώνησαν στον στόχο την εξάλειψη της ιλαράς και της ερυθράς έως το 2015.
Ο εμβολιασμός είναι οικονομικά αποδοτικός
Ο εμβολιασμός είναι αναμφίβολα ένα από τα πιο οικονομικά αποδοτικά επίτευγματα δημόσιας υγείας της σύγχρονης εποχής. Κοστίζει ελάχιστα, αλλά προσφέρει τεράστια οφέλη στην υγεία και την ευημερία των πληθυσμών.
Ο εμβολιασμός έχει σημαντικές, ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις εκτός από την εξοικονόμηση που προσφέρει στο κόστος θεραπείας. Προστατεύει από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει κάποια ασθένεια στην φυσική και ψυχική ευημερία ενός ατόμου και ως εκ τούτου την ικανότητά του να ολοκληρώσει την εκπαίδευση ή την μόρφωσή του και να μπορέσει να εργάζεται. Με τον τρόπο αυτό, η προστασία που παρέχεται μέσω του εμβολιασμού προσφέρει ανυπολόγιστα οφέλη τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο όσον αφορά στην βιοποριστική ικανότητα, στην παραγωγικότητα και την ανάπτυξη.
Τα παιδιά εξαρτώνται από τα συστήματα υγείας για την παροχή ασφαλούς, αποτελεσματικού και ανέξοδου εμβολιασμού
Ισχυρά και σταθερά προγράμματα εμβολιασμών διασφαλίζουν ότι κάθε παιδί θα λάβει “το σωστό εμβόλιο, στο σωστό χρόνο και τη σωστή στιγμή”.
Όλες οι χώρες πρέπει να διατηρούν υψηλής ποιότητας προγράμματα επιτήρησης και ανταπόκρισης έτσι ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν και να προσεγγίζουν τους ευάλωτους πληθυσμούς. Επιπρόσθετα, η κάθε χώρα θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως η εισαγωγή νέων εμβολίων στην αγορά.
Η εύρυθμη λειτουργία ενός προγράμματος εμβολιασμού αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία ενός ισχυρού συστήματος υγείας, και προετοιμάζει την κάθε χώρα σχετικά με επικείμενες προκλήσεις στον χώρο της υγείας. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης αποτελεί έναν δείκτη αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών υγείας καθώς και της προσβασιμότητας στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Επενδύοντας σε ανθρώπινους, τεχνικούς και οικονομικούς πόρους στην ανοσοποίηση ενισχύεται η ικανότητα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και διασφαλίζεται ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η ζωή ενός παιδιού λόγω κάποιας ασθένειας που μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό.
Κάθε παιδί πρέπει να εμβολιάζεται
Αν σκέφτεστε πως δεν είναι ανάγκη να εμβολιάσετε το δικό σας παιδί καθώς εμβολιάζονται τα υπόλοιπα, σκεφτείτε το ξανά.
Πιστεύεται ότι η ανοσία της κοινότητας επιτυγχάνεται μόνο εάν είναι εμβολιασμένο το 95% του πληθυσμού και ότι κάθε ανεμβολίαστο άτομο αυξάνει την πιθανότητα να νοσήσουν και οι γύρω του, από την εν λόγω ασθένεια.
Ο τέτανος, ένα νόσημα το οποίο προλαμβάνεται με εμβολιασμό, δεν είναι δυνατόν να προληφθεί μέσω της συνολικής ανοσοποίησης της κοινότητας, καθώς δεν αποτελεί μεταδοτική νόσο. Σε περίπτωση που το παιδί σας δεν είναι εμβολιασμένο έναντι του τετάνου δεν έχει σημασία η εμβολιαστική κατάσταση των υπόλοιπων παιδιών, καθώς το παιδί σας δεν θα είναι προστατευμένο έναντι της συγκεκριμένης νόσου.
Η ιδέα της ανοσίας της κοινότητας μπορεί να καθησυχάσει τους γονείς, δίνοντας τους μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας γεγονός το οποίο είναι δυνατόν να τους οδηγήσει στην παράληψη των εμβολιαστικών δόσεων. Η συγκεκριμένη πεποίθηση όχι μόνο μειώνει την αποτελεσματικότητα της ανοσίας, αλλά κάθε ανεμβολίαστο παιδί αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων. Εξάλλου, χρειάζεται μόνο ένα ανεμβολίαστο άτομο να νοσήσει και έτσι να μεταδόσει την νόσο σε άλλα ανεμβολίαστα άτομα.
