Ελληνική Εβδομάδα κατά του Καρκίνου του Δέρματος
21/05/2012
Το 90% των μελανωμάτων, αν διαγνωστούν έγκαιρα, μπορούν να θεραπευτούν. Στο πλαίσιο της ενημέρωσης του κοινού, η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας (EADV), οργανώνει από το 2000 και κάθε χρόνο, την «Ευρωπαϊκή Ημέρα Μελανώματος» σε 30 χώρες της Ευρώπης.
Στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ), η συγκεκριμένη ημέρα αποτελεί την αφετηρία για μία ολόκληρη εβδομάδα αφιερωμένη στην πρόληψη, την «Ελληνική Εβδομάδα κατά του Καρκίνου του Δέρματος», η οποία θα πραγματοποιηθεί φέτος από τις 21 έως τις 25 Μαΐου.
Κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, δερματολόγοι της ΕΔΑΕ σε όλη τη χώρα δέχονται στα ιατρεία τους και σε νοσοκομειακά ιδρύματα το κοινό και εξετάζουν δωρεάν για πιθανό μελάνωμα ή άλλη μορφή καρκίνου του δέρματος. Όσοι επιθυμούν να εξεταστούν μπορούν να επισκεφτούν την ιστοσελίδα www.myskincheck.gr και να αναζητήσουν τη λίστα με τους συμμετέχοντες δερματολόγους για να κλείσουν ραντεβού. Εμείς, σας παραθέτουμε ενημερωτικά στοιχεία από το euromelanoma.org, ένα ευρωπαικό δίκτυο δερματολόγων στο οποίο συμμετέχει και η χώρα μας, προς ενημέρωση σας σχετικά με τους κινδύνους, τις μορφές παθήσεων του δέρματος, την πρόληψη και την αυτοεξέταση.
Σύμφωνα λοιπόν με το euromelanoma.org:
Καρκίνος του Δέρματος
Το ανοσοποιητικό σύστημα του δέρματος εξασθενεί από την ισχυρή ηλιακή ακτινοβολία, η οποία καταστρέφει τα κύτταρα του δέρματος και τροποποιεί το γενετικό τους υλικό. Το σύστημα αναδόμησης του δέρματος δεν μπορεί να εξαλείψει τις σοβαρές βλάβες των κυττάρων του, οι οποίες σχετίζονται με την έκθεση στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία, και μεταβιβάζει λανθασμένες πληροφορίες στα θυγατρικά κύτταρα. Αν αυτά τα κύτταρα συνεχίζουν να διαιρούνται ανεμπόδιστα, είναι δυνατό να μεταλλαχθούν και να εξελιχθούν μετά από χρόνια σε καρκίνο του δέρματος.
Υπάρχουν διαφορετικά είδη και υποκατηγορίες στο καρκίνο του δέρματος, από τα οποία το πιο επικίνδυνο είναι το κακόηθες μελάνωμα. Οι δερματικοί καρκίνοι, εκτός του μελανώματος, δεν είναι τόσο επικίνδυνοι, αλλά είναι 10 φορές πιο συχνοί από το κακόηθες μελάνωμα. Ιδιαίτερα εμφανίζονται σε ηλιοεκτεθειμένες περιοχές του δέρματος, όπως το πρόσωπο, τα αυτιά, η ραχιαία επιφάνεια των άκρων χειρών, οι μασχάλες και στους άνδρες σε περιοχές της κεφαλής, όπου δεν καλύπτονται από μαλλιά.
Με την έγκαιρη διάγνωση υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα θεραπείας των αργά εξελισσόμενων μη μελανωματικών δερματικών καρκίνων. Παρ’όλο που οι μη μελανωτικοί δερματικοί καρκίνοι δίνουν σπάνια μεταστάσεις, οι γιατροί συμβουλεύουν τους ασθενείς να επισκέπτονται συχνά τον δερματολόγο τους, ώστε να ελέγχονται για τυχόν αλλαγές στο δέρμα τους.
Οι μη μελανωματικοί καρκίνοι του δέρματος χωρίζονται σε τρεις διαφορετικούς τύπους: Ακτινικές Υπερκερατώσεις (Aktinic Keratoses), Βασικοκυτταρικός Καρκίνος (Basal Cell Carcinoma), Aκανθοκυτταρικός Καρκίνος (Squamous Cell Carcinoma).
Ακτινικές Υπερκερατώσεις
Οι ακτινικές υπερκερατώσεις είναι επιφανειακές δερματικές βλάβες, οι οποίες εμφανίζονται σε περιοχές που έχουν εκτεθεί στην ηλιακή ακτινοβολία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τυπικά εμφανίζονται σαν μια ή περισσότερες μικρές κόκκινες ή καφέ κηλίδες του δέρματος με συχνά λεπιδώδη επιφάνεια. Αυτές είναι τραχείες στην αφή, όταν αγγίζονται με την άκρη των δακτύλων. Μερικές φορές μπορούν να αναπτυχθούν παχύτερα λέπια ή ακόμη και δομές σαν κέρατα. Κάποιες από τις τυπικές θέσεις ανάπτυξης των ακτινικών υπερκερατώσεων είναι: το πρόσωπο, το στήθος, η ραχιαία επιφάνεια των άκρων χειρών, τα αυτιά (στους άνδρες) και το τριχωτό της κεφαλής (στους άνδρες με αλωπεκία). Τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα που έχουν εκτεθεί στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία επί πολλά έτη (π.χ. εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους ή κάτοικοι χωρών με μεγάλη ηλιοφάνεια) έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακτινικών υπερκερατώσεων. Οι βλάβες αυτές προκύπτουν όταν το τοπικό ανοσοποιητικό σύστημα του δέρματος εξασθενεί και αδυνατεί να επιδιορθώσει την κυτταρική βλάβη που πυροδοτείται από την παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Οι ακτινικές υπερκερατώσεις γενικά θεωρούνται προκαρκινωματώδεις και δυνητικά εξελίξιμες προς ακανθοκυτταρικά καρκινώματα. Επομένως, πρέπει να θεραπεύονται.
Βασικοκυτταρικός καρκίνος
Ο βασικοκυτταρικός καρκίνος ή βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ένας βραδέως αναπτυσσόμενος όγκος του δέρματος, ο οποίος συχνότερα εντοπίζεται σε ηλιοεκτεθειμένο δέρμα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Κάποιοι εμφανίζονται σαν επηρμένοι όγκοι στο δέρμα με στίλβουσα επιφάνεια, οι οποίοι συχνά αναπτύσσουν ένα μικρό έλκος στο κέντρο. Αυτοί οι όγκοι καλούνται οζώδη βασικοκυτταρικά καρκινώματα και εντοπίζονται συχνότερα στην κεφαλή και την περιοχή του τραχήλου. Οι ασθενείς τυπικά επισημαίνουν μία βλάβη που δεν ιάται. Άλλα βασικοκυτταρικά καρκινώματα εμφανίζονται σαν λεπτές καφεοειδείς πλάκες στον κορμό, στα άνω άκρα ή στα κάτω άκρα. Αυτά είναι επιφανειακά βασικοκυτταρικά καρκινώματα και εύκολα μπορεί να εκληφθούν λανθασμένα σαν πλάκες εκζέματος ή ψωρίασης ή ξηροδερμίας, για παράδειγμα. Ωστόσο, δεν απαντούν σε ενυδατικές κρέμες ή τοπικά κορτικοστεροειδή. Τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα εξορμώνται από το βαθύτερα κείμενο στρώμα της επιδερμίδας και αναπτύσσονται επί χρόνια χωρίς να προκαλούν οποιοδήποτε ενόχλημα. Αυτοί οι όγκοι γενικά δε μεθίστανται, αλλά αν μείνουν αθεράπευτοι μπορούν να αυξηθούν καταστρέφοντας παρακείμενες ή υποκείμενες δομές. Συστήνεται θεραπευτική αντιμετώπιση που περιλαμβάνει χειρουργική εκτομή ή άλλες τοπικά καταστροφικές για τον όγκο θεραπείες.
Ακανθοκυτταρικός Καρκίνος
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα συχνά προέρχεται από ακτινικές υπερκερατώσεις και έχει ομοιότητες με το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. Ωστόσο, η επιφάνεια είναι συνήθως πιο επηρμένη και σκληρή. Αυτός ο τύπος του όγκου μπορεί ενίοτε να εκληφθεί λανθασμένα σαν μυρμηκία. Τα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα δύνανται σπάνια να επεκταθούν σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα (μετάσταση) και να επιφέρουν το θάνατο του ασθενούς.
Μελάνωμα: ΤΙ ΕΙΝΑΙ TO ΜΕΛΑΝΩΜΑ;
Το μελάνωμα είναι ένας κακοήθης όγκος που μπορεί να αναπτυχθεί σε προϋπάρχοντα σπίλο στο 30% των περιπτώσεων ή να εμφανιστεί εκ νέου σε φαινομενικά υγιές δέρμα. Οι πιο κοινές εντοπίσεις είναι ο κορμός στους άνδρες, τα κάτω άκρα και ο κορμός στις γυναίκες. Το μελάνωμα εμφανίζεται γενικά σα μία κηλίδα ή πλάκα ή οζίδιο με ποικίλα χρώματα και ασαφή όρια. Όταν η διάγνωση τίθεται σε πρώιμο στάδιο, η ίαση είναι πιθανή και παρέχεται από τη χειρουργική αφαίρεση του μελανώματος. Αντιθέτως, η καθυστερημένη διάγνωση μπορεί να επιτρέψει τη διασπορά σε εσωτερικά όργανα και συνδέεται με πτωχή πρόγνωση. Επομένως, η πρόληψη είναι το μοναδικό, σταθερό και αποτελεσματικό εργαλείο που διαθέτουμε για να αντιμετωπίσουμε το μελάνωμα.
Πώς μοιάζει το μελάνωμα;
Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου συχνά κληρονομείται καθώς τα γονίδιά μας παίζουν σημαντικό ρόλο στον καρκίνο του δέρματος. Όποιος έχει οικογενειακό ιστορικό μελανώματος και τύπο δέρματος υψηλού κινδύνου καλό είναι να λαμβάνει πρόνοια και να υποβάλλεται σε ετήσιο έλεγχο. Ένα μελάνωμα συχνά δεν αναγνωρίζεται με γυμνό οφθαλμό και εκ πρώτης όψεως μπορεί να μη διαφέρει από ένα σπίλο ή μια συγγενή βλάβη. Οι αλλαγές στο χρώμα, στο σχήμα, στο μέγεθος, στη διήθηση και στην επιφάνεια, καθώς και η ασυμμετρία στους σπίλους είναι σημάδια που πρέπει να μας προβληματίσουν. Συμπτώματα όπως επίμονος κνησμός ή αιμορραγία μιας βλάβης συνιστούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα κακοήθειας. Επιπλέον, η εμφάνιση οποιασδήποτε νέας βλάβης με αυξανόμενο μέγεθος σε προηγούμενα φυσιολογικό δέρμα σε άτομο ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών θεωρείται ύποπτη και πρέπει να κινητοποιήσει τον ασθενή, ώστε να συμβουλευτεί ένα δερματολόγο.
ΕΞΕΤΑΣΗ ΒΛΑΒΗΣ ΥΠΟΠΤΗΣ ΓΙΑ ΜΕΛΑΝΩΜΑ
Όλη η επιφάνεια του σώματος εξετάζεται για οποιαδήποτε ύποπτη βλάβη. Σε περίπτωση μη εύρεσης τέτοιας βλάβης ο δερματολόγος θα σας διαβεβαιώσει και θα σας εξηγήσει τι ακριβώς είναι οι διάφορες βλάβες ή κηλίδες που έχετε στο δέρμα σας. Ο δερματολόγος δε θα εξετάσει τις ύποπτες βλάβες μόνο με γυμνό οφθαλμό, αλλά μπορεί να χρησιμοποιήσει και ένα δερματοσκόπιο, μία φορητή συσκευή χειρός που τοποθετείται πάνω στο δέρμα και μεγενθύνει την υπό εξέταση βλάβη επιτρέποντας μια πιο ακριβή και έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος. Κάποιοι ασθενείς πιθανό να εμφανίζουν διάφορες μορφές καρκίνου του δέρματος ή δυνατό να αναπτύξουν μία νέα μορφή καρκίνου του δέρματος αργότερα. Συνεπώς, είναι σημαντικό κάθε άτομο να αυτοεξετάζεται τακτικά και επιπλέον να προγραμματίζει επισκέψεις στο δερματολόγο για την παρακολούθησή του. Άτομα με πολλαπλούς σπίλους στο σώμα τους ή πολλαπλούς άτυπους σπίλους βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο και μπορεί να ωφεληθούν από την παρακολούθηση και ψηφιακή καταγραφή των σπίλων τους (χαρτογράφηση σπίλων) για μελλοντική σύγκριση.
Άτυποι Σπίλοι
Ένας άτυπος ή δυσπλαστικός σπίλος εμφανίζεται με διαφορετική εικόνα από τους κοινούς σπίλους. Οι άτυποι σπίλοι είναι συνήθως μεγαλύτεροι από τους συνήθεις κανονικούς σπίλους και τα όριά τους μπορεί να είναι ακανόνιστα ή ασαφή με συχνή μεταβλητότητα και ανωμαλία στο χρώμα (το χρώμα τους μπορεί να ποικίλλει από ροζ έως σκούρο καφέ). Είναι πιθανό να εμφανίζονται επίπεδοι ή να έχουν επηρμένα τμήματα και να είναι πιο σκουρόχρωμοι στο κέντρο. Ο άτυπος σπίλος μπορεί να χαρακτηρίζεται από ασυμμετρία, ακανόνιστα ή ασαφή όρια και ανομοιογενή κατανομή του χρώματος. Άτομα με πολλαπλούς άτυπους σπίλους έχουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης μελανώματος και συνεπώς πρέπει να εξετάζονται τακτικά από το δερματολόγο. Επίσης, η μηνιαία αυτοεξέταση είναι πολύ σημαντική γι’ αυτά τα άτομα και σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής συστήνεται η επίσκεψη στο δερματολόγο.
Πρόληψη
Φωτότυποι
Ο φωτότυπος του δέρματος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο το δέρμα αντιδρά στον ήλιο κατά την πρώτη έκθεση: Καίγεται ή μαυρίζει; Ο φωτότυπος αναγνωρίζεται από διάφορα χαρακτηριστικά, όπως είναι το χρώμα των μαλλιών και το βασικό χρώμα του δέρματος. Τα άτομα με λευκό δέρμα ταξινομούνται σε τέσσερις διαφορετικούς τύπους.
ΦΩΤΟΤΥΠΟΣ Ι
• Ωχρό λευκό δέρμα, συχνά με παρουσία φακίδων
• Ξανθά ή κόκκινα μαλλιά
• Μπλε ή πράσινα μάτια
• Το δέρμα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο κατά την έκθεση στον ήλιο, καίγεται πάντα και δε μαυρίζει
• Προσωπικός χρόνος προστασίας από 3 έως 10 λεπτά
• Είναι ανώφελο να προσπαθήσετε να μαυρίσετε εάν ανήκετε σε αυτό τον φωτότυπο-το μόνο που θα πετύχετε είναι η πρόκληση δερματικής βλάβης!
ΦΩΤΟΤΥΠΟΣ ΙΙ
• Λευκό δέρμα, λίγο πιο σκούρο σε σύγκριση με τον φωτότυπο Ι
• Ξανθά μαλλιά, σκούρα ξανθά μαλλιά
• Μπλε μάτια
• Το δέρμα είναι επίσης ευαίσθητο κατά την έκθεση στον ήλιο, μαυρίζει σταδιακά και όχι πάντα και είναι επιρρεπές σε εγκαύματα
• Προσωπικός χρόνος προστασίας από 10 έως 20 λεπτά
ΦΩΤΟΤΥΠΟΣ ΙΙΙ
• Ελαφρώς πιο σκοτεινή χροιά δέρματος
• Σκούρα ξανθά, καστανά μαλλιά
• Διάφορα χρώματα ματιών
• Το δέρμα είναι ελάχιστα ευαίσθητο στον ήλιο, μαυρίζει εύκολα και γρήγορα, το δε μαύρισμα διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Προσωπικός χρόνος προστασίας από 20 έως 30 λεπτά
ΦΩΤΟΤΥΠΟΣ ΙV
• Ανοιχτό καστανό δέρμα
• Σκούρα καστανά ή μαύρα μαλλιά
• Σκουρόχρωμα μάτια
• Το δέρμα είναι ανθεκτικό, μαυρίζει γρήγορα και βαθιά, το δε μαύρισμα διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Προσωπικός χρόνος προστασίας 40 λεπτών
Παράγοντες Κινδύνου Ανάπτυξης Κακοήθους Μελανώματος
• Γενετικοί παράγοντες
• Μεγάλος αριθμός κοινών και κλινικά άτυπων σπίλων
• Ευμεγέθεις συγγενείς μελανοκυτταρικοί σπίλοι
• Ιστορικό μελανωτικού ή μη-μελανωτικού καρκίνου του δέρματος
• Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
• Οικογενειακό ιστορικό πολλαπλών μελανοκυτταρικών σπίλων
• Σοβαρά, επώδυνα ηλιακά εγκαύματα ειδικά κατά την παιδική ηλικία
• Διαλείπουσα έκθεση σε δυνατό ήλιο
• Αδυναμία μαυρίσματος/φωτότυποι Ι-ΙΙ
• Κόκκινα ή ξανθά μαλλιά
• Ανοιχτόχρωμα μάτια
• Τάση για εμφάνιση φακίδων
• Ανοσοκαταστολή
• Χρήση συσκευών τεχνητού μαυρίσματος (solaria)
• Προηγούμενη θεραπεία PUVA
• Μεγαλύτερη ηλικία
• Υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο
• Μελαγχρωματική ξηροδερμία
Παράγοντες Κινδύνου Ανάπτυξης Μη Μελανωτικού Καρκίνου του Δέρματος
Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη μη μελανωτικού καρκίνου του δέρματος (βασικοκυτταρικού και ακανθοκυτταρικού καρκινώματος)
• Χρόνια έκθεση στον ήλιο
• Ιονίζουσα ακτινοβολία
• Λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (human papilloma virus)
• Γενετικοί παράγοντες
• Χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι του δέρματος
• Ανοσοκαταστολή – μεταμόσχευση οργάνου, HIV
• Έκθεση σε χημικούς παράγοντες (πίσσα, παραφινέλαιο, πετρέλαιο)
• Έκθεση σε αρσενικό (στο πόσιμο νερό ή σε φάρμακα)
• Προηγούμενη φωτοχημειοθεραπεία
• Χρόνια έκθεση σε θερμότητα
Τι να εξετάσετε
Ποιοι πρέπει να αυτοεξετάζονται; Όλοι πρέπει να το κάνουν. Τα παιδιά πρέπει να βλέπουν τους ενήλικες να αυτοεξετάζονται και να εκπαιδεύονται από μικρή ηλικία, ώστε να διαθέτουν την ικανότητα να το κάνουν μόνα τους κατά την εφηβεία τους. Οι ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του δέρματος επωφελούνται από τους ετήσιους ιατρικούς ελέγχους, ιδανικά αν αυτοί γίνονται από δερματολόγο. Αυτό σε συνδυασμό με την αυτοεξέταση ανά δίμηνο είναι η καλύτερη μέθοδος για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του δέρματος. Τι να προσέξετε; Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι καρκίνου του δέρματος που συνδέονται σε ένα βαθμό με την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είτε λόγω της έκθεσης στον ήλιο είτε λόγω χρήσης συσκευών τεχνητού μαυρίσματος (solaria): το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και το μελάνωμα. Επειδή το καθένα από αυτά εμφανίζεται με πολλές διαφορετικές εικόνες, είναι απαραίτητο να γνωρίζετε τα πρώιμα προειδοποιητικά σημεία. Ψάξτε για αλλαγές οποιουδήποτε είδους. Μην αγνοήσετε ένα ύποπτο σημείο απλώς επειδή δεν πονάει. Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να είναι ανώδυνος, αλλά και επικίνδυνος συγχρόνως.
Αν επισημάνετε ένα ή περισσότερα προειδοποιητικά σημεία, επισκεφθείτε ένα γιατρό αμέσως, κατά προτίμηση δερματολόγο, ο οποίος μπορεί άμεσα να αξιολογήσει τη σοβαρότητα του προβλήματος.
Τα προειδοποιητικά σημεία
- Μία δερματική υπερπλασία που αυξάνει σε μέγεθος και εμφανίζεται μαργαριταροειδής, ημιδιαφανής, ηλιοκαμένη, καφέ, μαύρη ή ποικιλόχρωμη
- ΄Ενας σπίλος ή οποιαδήποτε καφέ βλάβη που:
Αλλάζει χρώμα
Αυξάνει σε μέγεθος ή πάχος
Αλλάζει υφή
Έχει ακανόνιστο περίγραμμα
Είναι μεγαλύτερος από 5mm και/ή έχει αλλάξει πρόσφατα
- Μία βλάβη ή πληγή που εμφανίζει επίμονο κνησμό, πόνο, σκληρία, διάβρωση ή αιμορραγία
- Μία ανοιχτή πληγή που δεν επουλώνεται εντός τριών εβδομάδων
Εάν αισθάνεστε ή βλέπετε κάτι από τα παραπάνω… Μην καθυστερείτε! Επισκεφθείτε το γιατρό σας, προτιμότερο το δερματολόγο σας, εάν παρατηρείτε οποιαδήποτε αλλαγή σε ένα υπάρχοντα σπίλο, φακίδα ή κηλίδα ή βρίσκετε μία καινούρια βλάβη με οποιοδήποτε από τα προειδοποιητικά σημεία του καρκίνου του δέρματος.
H Αυτοεξέταση Βήμα προς Βήμα
Θα χρειαστούμε: δυνατό φως, έναν μεγάλο ολόσωμο καθρέπτη, ένα μικρό καθρέπτη χειρός, 2 καρέκλες, μία συσκευή στεγνώματος μαλλιών (πιστολάκι), χάρτες του ανθρώπινου σώματος και ένα μολύβι ή ιδανικά μία ψηφιακή φωτογραφική μηχανή.
1. Εξετάστε το πρόσωπό σας και ειδικά τη μύτη, τα χείλη, το στόμα και τα αυτιά – μπροστά και πίσω από το πτερύγιο. Χρησιμοποιήστε καθρέπτες, ώστε να έχετε καθαρή εικόνα.
2. Ελέγξτε το τριχωτό της κεφαλής χρησιμοποιώντας τον καθρέπτη και ένα πιστολάκι στεγνώματος, ώστε να γίνει εφικτή η παρατήρηση κάθε περιοχής. Ζητήστε από ένα φίλο ή μέλος της οικογένειάς σας, ακόμη και ένα παιδί, να βοηθήσει, εάν είναι δυνατό.
3. Εξετάστε τα χέρια σας: τις παλάμες, τη ραχιαία επιφάνεια , ανάμεσα στα δάκτυλα και τις περιοχές κάτω από τα νύχια. Ελέγξτε και τις δύο επιφάνειες των αντιβραχίων σας.
4. Αφού σταθείτε μπροστά σε ένα ολόσωμο καθρέπτη, ξεκινήστε από τους αγκώνες και εξετάστε όλες τις επιφάνειες των βραχιόνων.
5. Εξετάστε το λαιμό και το στήθος. Οι γυναίκες πρέπει να σηκώσουν τους μαστούς και να ελέγξουν την περιοχή κάτω από αυτούς.
6. Με την πλάτη γυρισμένη προς ένα ολόσωμο καθρέπτη, χρησιμοποιήστε ένα καθρέπτη χειρός για να επιθεωρήσετε τον αυχένα, την οπίσθια επιφάνεια των ώμων, των βραχιόνων και το άνω τμήμα της ράχης σας.
7. Χρησιμοποιώντας τους καθρέπτες μην ξεχάσετε να εξετάσετε το κατώτερο τμήμα της ράχης, τους γλουτούς και την οπίσθια επιφάνεια και των δύο κάτω άκρων.
8. Καθίστε σε μία καρέκλα και στηρίξτε κάθε πόδι με τη σειρά στη δεύτερη καρέκλα. Χρησιμοποιήστε τον καθρέπτη χειρός για να εξετάσετε τη γεννητική χώρα. Ελέγξτε την πρόσθια και την πλάγια επιφάνεια και των δύο κάτω άκρων σας από το μηρό ως την κνήμη, τους αστραγάλους, τις άνω επιφάνειες των άκρων ποδών σας, ανάμεσα στα δάκτυλα και κάτω από τα νύχια. Εξέταστε τα πέλματα των ποδιών και τις πτέρνες.
Συμβουλές
• Έκθεση στον ήλιο (ηλιακή ακτινοβολία) Αιφνίδια εντατική και άμεση έκθεση στον ήλιο θα πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεται. Είναι σοφό να αποφεύγεται η άμεση έκθεση στον ήλιο, ιδιαίτερα μεταξύ 11:00π.μ. και 15:00μ.μ.
• Αντιηλιακή προστασία Τα αντιηλιακά προϊόντα πρέπει να έχουν υψηλό δείκτη προστασίας – δείκτης 15 για ενήλικες, 30 και περισσότερο για τα παιδιά - και να παρέχουν προστασία τόσο από την υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA ) όσο και από την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB). Το αντηλιακό θα πρέπει να εφαρμόζεται μισή ώρα πριν βγείτε έξω στον ήλιο και η εφαρμογή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε δύο με τρεις ώρες. • Σκιά Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα άτομα που είναι κάτω από μια ομπρέλα σε ανοικτό περιβάλλον, όπως η παραλία, εξακολουθούν να είναι επιρρεπή σε ηλιακά εγκαύματα από την υπεριώδη ακτινοβολία που αντανακλάται, εκτός αν εφαρμοστούν συμπληρωματικά μέτρα ηλιοπροστασίας. Ομοίως, οι ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τα σύννεφα σε σημαντικές ποσότητες και ως εκ τούτου εξακολουθεί να υπάρχει μια τάση για το δέρμα να καεί από τον ήλιο ακόμη και τις συννεφιασμένες μέρες της άνοιξης και του καλοκαιριού. • Ένδυση Τα ενδύματα παρέχουν την καλύτερη προστασία από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία. Οι μπλούζες με κοντό μανίκι είναι συγκριτικά καλύτερες σε σχέση με τις αμάνικες, καθώς επίσης και τα ενδύματα με πυκνή ύφανση. Είναι ακόμη καλό να φοράει κάποιος καπέλο με μεγάλο γείσο και καλής ποιότητας γυαλιά ηλίου (καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία είναι βλαβερή για τα μάτια). Σήμερα είναι διαθέσιμα στην αγορά, ειδικά ενδύματα για τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των μαγιό, με ενσωματωμένο δείκτη ηλιακής προστασίας (δείκτης μέχρι 50). • Τύπος δέρματος Σε γενικές γραμμές, ο κανόνας είναι ότι το δέρμα θα πρέπει σταδιακά να εξοικειωθεί με την ηλιακή ακτινοβολία (σταδιακή έκθεση). Δέρμα που μαύρισε σταδιακά μπορεί να ανεχθεί την υπεριώδη ακτινοβολία έως και 10 φορές καλύτερα από το μη μαυρισμένο δέρμα. Ο καθένας, επίσης, πρέπει να γνωρίζει τον ειδικό προσωπικό χρόνο προστασίας που αντιστοιχεί στον φωτότυπό του ή διαφορετικά το μέγιστο επιτρεπτό χρονικό διάστημα έκθεσης στον ήλιο χωρίς προστασία.
