Ενημέρωση διαπιστευμένων συντακτών για το Εθνικό Σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης κατά της COVID-19, από την Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου και τον Γ.Γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους
08/03/2021
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλησπέρα σας από το Υπουργείο Υγείας. Ξεκινά η ενημέρωση για το Εθνικό Σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης κατά της νόσου COVID-19 από την Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου και τον Γενικό Γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριο Θεμιστοκλέους.
Κυρία Θεοδωρίδου, έχετε το λόγο.
Μ. ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Καλησπέρα σας. Οι εξελίξεις στον τομέα των εμβολίων είναι συνεχείς και νέες γνώσεις προστίθενται καθημερινά. Στο τέλος Ιανουαρίου, ο Εθνικός Ευρωπαϊκός Οργανισμός στη συνεδρίασή του αξιολόγησε το εμβόλιο της AstraZeneca, το εμβόλιο της Οξφόρδης, το ενέκρινε με τη σύσταση δε, να γίνεται σε άτομα ηλικίας από 18 ετών και πάνω.
Με την προοπτική ότι το εμβόλιο αυτό θα διατίθετο και στη χώρα μας, και μάλιστα σύντομα, λίγες μέρες αργότερα, στις αρχές Φεβρουαρίου, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνεδρίασε με στόχο να εξετάσει όλα τα δεδομένα που αφορούν στο εμβόλιο.
Ο έλεγχος των δεδομένων ήταν λεπτομερής και εμπεριστατωμένος, με στόχο την εξέταση όλων των στοιχείων σχετικά με την ασφάλεια του εμβολίου, την ανοσογονικότητα και την αποτελεσματικότητά του. Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα υπήρχαν από τη βάση των μελετών σχετικά με το εμβόλιο, το εμβόλιο είναι ασφαλές, ανοσογόνο και αποτελεσματικό.
Το εμβόλιο κυρίως, αυτό είναι που πρέπει να συγκρατήσουμε και είναι το πιο σημαντικό, προστατεύει έναντι της σοβαρής νόσου όλους τους εμβολιαζόμενους και επιπλέον βοηθάει στο να μειωθούν οι εισαγωγές στα Νοσοκομεία. Είναι σε σημαντικό βαθμό προστατευτικό και για την ήπια νόσο, ενώ δημιουργεί αντισώματα και διεγείρει την κυτταρική ανοσία, μειώνοντας σε κάποιο βαθμό και την ιοφορία, δηλαδή την διασπορά του ιού από τον εμβολιαζόμενο.
Αναφορικά όμως με την προστασία για τη σοβαρή και ήπια νόσο, εκείνο που διαπιστώθηκε ήταν ότι οι μελέτες περιλάμβαναν μικρό αριθμό ατόμων ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών, γεγονός το οποίο αποδυνάμωνε την επιστημονική τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου.
Με βάση, λοιπόν, αυτό το δεδομένο και η Επιτροπή των εμβολίων της χώρας μας, όπως έγινε και με τις εθνικές Επιτροπές άλλων χωρών, αποφάσισε την χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca από την ηλικία των 18 ετών μέχρι και την ηλικία των 64 ετών, διατυπώνοντας όμως από την πρώτη στιγμή τη θέση, ότι οι συστάσεις αυτές μπορούν να τροποποιηθούν ανάλογα με τα επιστημονικά δεδομένα που αναμένονται από τις μελέτες.
Σήμερα, λοιπόν, ένα μήνα μετά από αυτήν την τοποθέτηση, έχουν ήδη δημοσιευτεί με τον τύπο της προδημοσίευσης, τρεις μελέτες που αφορούν σε μεγάλους πληθυσμούς σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της AstraZeneca σε άτομα ηλικιωμένα, δηλαδή στις ομάδες εκείνες που οι αρχικές μελέτες ήταν μειονεκτικές, εντός παρενθέσεως, διότι εξαρχής δεν είχαν μπει τα άτομα μεγάλης ηλικίας στην μελέτη.
Η πρώτη μελέτη προέρχεται από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου από τη Σκωτία, αφορά σε ένα πληθυσμό περίπου 5,5 εκατομμύρια και αυτό το οποίο διαπίστωσαν είναι ότι με τη χορήγηση μίας δόσεως του εμβολίου, του εμβολίου και της AstraZeneca και της Pfizer, μετά από ένα διάστημα 28-35 ημερών, που θεωρείται ότι είναι ένα διάστημα που έχουν παραχθεί ικανοποιητικά ποσά αντισωμάτων, μειώθηκαν κατά 85% οι εισαγωγές στα Νοσοκομεία με το εμβόλιο της Pfizer και κατά 94% οι εισαγωγές από το εμβόλιο της AstraZeneca. Το συμπέρασμα έτσι με λίγα λόγια, είναι ότι με μία δόση εμβολίου επετεύχθη η μείωση των εισαγωγών με τη νόσο COVID στα νοσοκομεία.
Η δεύτερη μελέτη στην οποία θα αναφερθώ συνοπτικά, είναι ίσως η μεγαλύτερη από πλευράς αριθμού, προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, αφορά σε 7,5 εκατομμύρια πληθυσμό και τα ιδρύματα τα οποία είναι υπεύθυνα για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι εγνωσμένου κύρους, είναι η Σχολή Δημόσιας Υγείας του Λονδίνου και άλλων πόλεων της Μεγάλης Βρετανίας.
Και σε αυτή την περίπτωση, έχει ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών. Σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότητα της συμπτωματικής νόσου, φαίνεται ότι με μία δόση εμβολίου, όπως και στην προηγούμενη μελέτη, μειώνεται ο κίνδυνος και από τα δύο εμβόλια κατά 80%.
Με τα νέα, λοιπόν, δεδομένα, που επιγραμματικά ανέφερα από δύο μεγάλες μελέτες, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών επικαιροποιεί τις συστάσεις στη χώρα μας, έτσι ώστε το εμβόλιο της AstraZeneca, το εμβόλιο της Οξφόρδης να χορηγείται σε όλες τις ηλικίες και άνω των 65 ετών.
Αναμφίβολα, η αποδοχή των εμβολίων είναι ικανοποιητική μέχρι τώρα στη χώρα μας, αλλά ακόμη παραμένουν αρκετά άτομα και στις μεγάλες ηλικίες που δεν εμβολιάζονται.
Σύμφωνα με μελέτη της Καθηγήτριας Επιδημιολογίας, της κυρίας Σύψα, η πρόθεση εμβολιασμού σε ηλικίες άνω των 65 ετών έχει αυξηθεί από τον Νοέμβριο στο 85,9%, δηλαδή μια αύξηση περίπου της τάξεως του 17%. Και μάλιστα, σημειώνεται ότι τα άτομα στην μελέτη που από αναποφάσιστα αποφάσισαν τον εμβολιασμό είναι και ενός υψηλού μορφωτικού επιπέδου.
Επομένως, χρειάζεται πάλι μια κινητοποίηση για εμβολιασμό όλων των ηλικιών και θα πρέπει να θυμίσουμε και πάλι την χρησιμότητα του πόσο σημαντική είναι η άυλη συνταγογράφηση. Σήμερα που μιλάμε, ας σκεφθεί ο καθένας αν έχει άυλη συνταγογράφηση και αν δεν έχει από αύριο ας οργανωθεί, διότι είναι κάτι το οποίο θα βοηθήσει σημαντικά την διευκόλυνση του εμβολιασμού του.
Σήμερα, οι προβολείς είναι στραμμένοι στην γυναίκα που αξίζει τον σεβασμό, την αγάπη και τον έπαινό μας για την συνολική προσφορά της σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η πανδημία του κορονοϊού ανέδειξε ακόμη μια φορά τη σπουδαιότητα του ηρωικού ρόλου της για την οικογένεια και την κοινωνία μας.
Της χρωστάμε ένα ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε κυρία Θεοδωρίδου. Το λόγο έχει ο κύριος Θεμιστοκλέους.
Μ. ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ: Καλησπέρα σας. Σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής 30.000 εμβολιασμοί και έχουν διενεργηθεί από την πρώτη στιγμή που ξεκινήσαμε τους εμβολιασμούς, περισσότεροι από 1.120.000 εμβολιασμοί.
747.000 συμπολίτες μας εμβολιάστηκαν και έκαναν τουλάχιστον μια δόση, 373.000 έχουν κάνει και τις δυο δόσεις και έχουμε ως χώρα ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης 7,12%.
Θα ήθελα σε συνέχεια στα όσα έχει πει η κυρία Θεοδωρίδου να δώσω περισσότερα στοιχεία σε σχέση με την συμμετοχή των πολιτών μέχρι στιγμής.
Στην ηλικιακή κατηγορία 85 και άνω έχουν εμβολιαστεί ή έχουν κλείσει ραντεβού για να εμβολιαστούν 212.000 πολίτες, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 57% σε σχέση με την εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ για την συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα.
Στην ηλικιακή κατηγορίας 80- 84 έχουν εμβολιαστεί ή έχουν κλείσει ραντεβού 230.000 πολίτες και το ποσοστό ανέρχεται στο 58%.
Στην ηλικιακή ομάδα 75-79, 282.000 πολίτες και το ποσοστό ξεπερνάει το 75%.
Στην ηλιακή ομάδα 60 – 64 έχουν εμβολιαστεί ή έχουν κλείσει ραντεβού για να εμβολιαστούν, 352.000 πολίτες, ποσοστό που ξεπερνάει ήδη το 50%. Να θυμίσω ότι αυτή ήταν η τελευταία ηλικιακή ομάδα την οποία έχουμε ανοίξει.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η συμμετοχή- ακόμη και στις ομάδες που έχουμε ανοίξει εδώ και αρκετό καιρό- συνεχίζεται να αυξάνεται και να κλείνουν ραντεβού και οι συμπολίτες μας που ίσως είχαν εκφράσει κάποια διστακτικότητα στην αρχή.
Σε σχέση με το θέμα της Astra Zeneca και στη συνέχεια των όσων έχει πει η κυρία Θεοδωρίδου, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών αποφάσισε τη διενέργεια εμβολιασμού με το εμβόλιο της Astra Zeneca σε όλο τον πληθυσμό.
Η εξέλιξη αυτή στηρίζεται στη δημοσίευση επιστημονικών δεδομένων. Ήταν αναμενόμενη σε εμάς που ασχολούμαστε με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και είναι μια τακτική που ακολουθείται τις τελευταίες μέρες και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η διενέργεια εμβολιασμών με το εμβόλιο της Astra Zeneca θα βοηθήσει σημαντικά τον επιχειρησιακό σχεδιασμό, θα αμβλύνει τις δυσκολίες που είχαμε με την ανάπτυξη δύο παράλληλων συστημάτων, ειδικά στη νησιωτική χώρα και στις απομακρυσμένες περιοχές, και μέσα στο επόμενο εικοσαήμερο θα επιτευχθεί η ενοποίηση των δύο συστημάτων, έτσι ώστε πλέον να έχουμε κάλυψη για όλες τις ηλικίες σε όλες τις περιοχές της χώρας.
Σε επικοινωνία που είχαμε τις τελευταίες μέρες με τη Pfizer, μας απεστάλη πλάνο παραδόσεων για τον Απρίλιο και αναμένουμε από τη συγκεκριμένη εταιρεία 1.071.000 δόσεις εμβολίων.
Τις επόμενες μέρες αναμένουμε το πλάνο παραδόσεων και από τις άλλες εταιρείες. Σε επικοινωνία μας με την εταιρεία Johnson and Johnson, η εταιρεία επιβεβαίωσε και εμάς, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη δέσμευσή της να παραδώσει τον αριθμό δόσεων που έχει συμφωνηθεί για το 2ο τρίμηνο του 2021 με τις παραδόσεις να ξεκινούν μετά τα μέσα Απριλίου.
Με βάση αυτά, το επόμενο διάστημα, εντός του Μαρτίου, θα ανοίξουμε την επόμενη ομάδα, που είναι οι ευπαθείς ομάδες υψηλού κινδύνου- η ομάδα Α- και τις επόμενες μέρες θα ακολουθήσει η ηλικιακή ομάδα 70 – 74 και ακολούθως η ηλικιακή ομάδα 65 – 69.
Σύμφωνα με τις παραδόσεις υπολογίζουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών άνω των 60 ετών που επιθυμούν να εμβολιαστούν, θα έχουν εμβολιαστεί μέχρι τα τέλη Απριλίου, αρχές Μαΐου.
Θα ανακοινώσουμε λεπτομέρειες για το άνοιγμα της επόμενης ομάδας που είναι η ομάδα υψηλού κινδύνου των νοσημάτων.
Σ. ΠΑΤΡΑΜΑΝΗ: Σε λίγες εβδομάδες παραλαμβάνει η χώρα μας τις πρώτες 400.000 εμβόλια της Johnson and Johnson. Τι προβλέπει το σχέδιο εμβολιασμού για αυτό το μονοδοσικό εμβόλιο; Θα ξεκινήσει από τον εμβολιασμό των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα; Θα διαδραματίσουν ρόλο οι φαρμακοποιοί ή και οι ιδιώτες γιατροί; Αναφορικά με τις κλειστές δομές στις οποίες φιλοξενούνται εκτός από παιδιά και έφηβοι ή και ενήλικες με σοβαρά νοητικά και άλλα προβλήματα έχει ξεκινήσει ο εμβολιασμός; Και εάν ναι, πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί;».
Μ. ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ: Σε σχέση με το εμβόλιο της Johnson&Johnson είναι αυτό που έχω πει και στην αρχική ενημέρωση, ότι η εταιρεία επιβεβαίωσε και σε εμάς αλλά και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή- γιατί και από εκεί υπήρξε επικοινωνία- ότι θα τηρήσει τις παραδόσεις που αφορούν στο δεύτερο τρίμηνο.
Οι παραδόσεις θα ξεκινήσουν μετά τα μέσα Απριλίου, ίσως προς το τέλος του μήνα. Θυμίζω ότι εμείς αναμένουμε να λάβουμε από την Johnson&Johnson 1.200.000 που θα είναι ισοκατανεμημένα στους 3 μήνες με βάση αυτά που μας έχουν πει.
Η μεγάλη διαφορά με το εμβόλιο της Johnson&Johnson είναι ότι είναι μία δόση σε σχέση με τις δύο δόσεις των άλλων εταιρειών. Αλλά και εδώ έχουμε κάποιες τεχνικές δυσκολίες σε σχέση με πολύ πιο εύκολα εμβόλια, πχ το εμβόλιο της γρίπης, γιατί από ένα φιαλίδιο πάλι θα έχουμε 5 δόσεις. Άρα και εδώ βάζει κάποιους περιορισμούς όσον αφορά τη χρήση τους.
Για τον επιχειρησιακό σχεδιασμό έχουμε πει ότι δεν περισσεύει κανείς και στη φάση που θα έχουμε αυξημένες παραδόσεις εμβολίων και θα χρειαστούμε επιπλέον εμβολιαστικά κέντρα και οι ιδιώτες γιατροί αλλά και οι φαρμακοποιοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν.
Όσον αφορά τις κλειστές δομές. Ναι, είναι σε αυτή τη φάση προτεραιότητας και οι εμβολιασμοί αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος Μαρτίου - αρχές Απριλίου.
ΑΙΜ.ΝΕΓΚΗΣ: Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο εμβολιασμός έχει μειώσει τη νοσηρότητα και τους θανάτους στην Ελλάδα; Γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς που έχουν εμβολιαστεί έχουν νοσήσει από κορονοϊό; Έχουν χρειαστεί νοσηλεία;
Τέλος, με δεδομένο ότι το άνοιγμα του τουρισμού αποτελεί προτεραιότητα για την Κυβέρνηση και τη χώρα μας, πότε θα αρχίσουν οι εμβολιασμοί όσων εργάζονται στον τουρισμό;
Μ. ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Είναι πολύ καίριο το ερώτημα. Θα θέλαμε να έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός για να μπορέσουμε να δώσουμε όντως στοιχεία μείωσης και της νοσηρότητας και της θνητότητας αλλά ήδη βρισκόμαστε και σε μία αιχμή που αυτά τα στοιχεία δεν είναι δυνατόν να είναι εμφανή.
Όμως όλα καταγράφονται. Εν ευθέτω χρόνο θα έχουμε και τέτοια στοιχεία. Μπορώ όμως να μεταφέρω αυτά που διαπιστώνουν οι συνάδελφοί μας στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας όπου δεν έχουν νοσηλευτεί άτομα που είναι πλήρως εμβολιασμένα.
Και το στοιχείο- χωρίς να είναι η τελική αποτύπωση αυτή- ότι οι ηλικίες που στο πρώτο και στο δεύτερο κύμα οδηγούντο στις Εντατικές είναι κυρίως τα άτομα μεγάλης ηλικίας που ξέρουμε ότι ήταν η πρώτη ομάδα που εμβολιάστηκε.
Όσον αφορά άτομα τα οποία έχουν εμβολιαστεί και έχουν νοσήσει: Ναι, υπάρχει ένας αριθμός, νομίζω ότι είναι- όσα έχουν καταγραφεί- γύρω στα 1.000 άτομα. Άλλα με μία δόση και πολύ λίγα με δύο δόσεις.
Αυτό συμβαίνει διότι τις περισσότερες φορές η λοίμωξη έγινε στη φάση που δεν είχαν παραχθεί τα προστατευτικά αντισώματα. Αλλά, επίσης, ας έχουμε υπόψη μας ότι το εμβόλιο δεν είναι και 100% προστατευτικό. Και ότι όσο αυξάνει ο αριθμός των εμβολιαζομένων τόσο θα έχουμε και περιπτώσεις που παρά τον εμβολιασμό θα έχουμε νόσηση.
Όμως, η νόσηση σε άτομα που έχουν εμβολιαστεί είναι πιο ήπια, ολιγοσυμπτωματική. Επομένως υπάρχει και το κέρδος από το εμβόλιο και στην έκφραση την κλινική της νόσου.
Μ. ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ: Εγώ να συμπληρώσω με λίγο περισσότερα στοιχεία. Σε 600.000 συμπολίτες μας που έχουν εμβολιαστεί με μία δόση είχαμε περίπου 1.000 που είχαν νοσήσει. Και στις 350.000 πολίτες που είχαν εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις, νόσησαν 354.
Άρα είναι πολύ χαμηλοί οι αριθμοί των πολιτών που έχουν νοσήσει και από εδώ φαίνεται ότι το εμβόλιο προστατεύει πολύ αποτελεσματικά ενάντια στον κορονοϊό.
Σε σχέση με τις επαγγελματικές ομάδες και πότε θα προχωρήσουμε στον εμβολιασμό, η συζήτηση αυτή θα ανοίξει σίγουρα όταν τελειώσουμε τις κατηγορίες όλων των ευπαθών ομάδων, δηλαδή και τις ευπαθείς ομάδες που ανήκουν στην κατηγορία Β. Και αναλόγως μετά θα δούμε αν θα προχωρήσουμε σε επαγγελματικές ομάδες όπως είναι τα άτομα τα οποία ανήκουν στα τουριστικά επαγγέλματα.
Α. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ: Σύμφωνα με τα πιστοποιητικά των εμβολιασμών που δίνονται σε αρκετές ξένες χώρες, όπως για παράδειγμα στο Κατάρ που χρησιμοποιεί μέχρι στιγμής εμβόλιο των Pfizer/ Biontec, το περιθώριο κάλυψης του κάθε εμβολιασμένου είναι για έξι μήνες.
Έχουμε νεότερα στοιχεία για πόσο καιρό θα είναι αποτελεσματικά τα εμβόλια και κάθε πότε πρέπει να γίνονται;
Γιατί στην περίπτωση που είναι αποτελεσματικά μόνο για έξι μήνες, μέχρι να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός θα ξανάρθει η σειρά των πρώτων να επανεμβολιαστούν.
Μ. ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: Είναι πολύ κατανοητός ο προβληματισμός της δημοσιογράφου και άλλωστε είναι και ένας προβληματισμός και των υπευθύνων που σκέπτονται αυτό το είδος υγειονομικού διαβατηρίου και την εφαρμογή του σε διάφορες χώρες.
Εκτός από το Κατάρ νομίζω ότι είναι και το Ισραήλ που έχει κάνει μια εφαρμογή για έξι μήνες.
Οι έξι μήνες είναι το μίνιμουμ, το ελάχιστο διάστημα προστασίας. Ήδη αρχίζουν και συγκεντρώνονται τα δεδομένα που αυξάνουν την περίοδο προστασίας κοντά στο έτος.
Όσο περνάει ο καιρός οι γνώσεις μας γίνονται πιο πλούσιες πάνω στο θέμα της διάρκειας της ανοσίας και πιστεύω ότι αυτό θα μπορεί να αναθεωρηθεί βάσει των αποτελεσμάτων των μελετών που υπάρχουν.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Επόμενη ενημέρωση από τον υπουργείο Υγείας Βασίλη Κικίλια την Τετάρτη 10 Μαρτίου στις 6:00 το απόγευμα.
