Παγκόσμια ημέρα στοματικής υγείας 2019
19/03/2019
Η Δ/νση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης, Τμήμα Στοματικής Υγείας & Οδοντιατρικής Περίθαλψης, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας (World Oral Health Day), όπως αυτή έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία (FDI - World Dental Federation), και είναι η 20η Μαρτίου εκάστου έτους, σας ενημερώνει για τα ακόλουθα:
Α. Η Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας έχει ως στόχο να αναδεικνύει τα πλεονεκτήματα του υγιούς στόματος και να προάγει παγκόσμια τη γνώση για τα ζητήματα γύρω από τη στοματική υγεία, καθώς και για τη σπουδαιότητα της στοματικής υγιεινής για όλους/ες – νέους/ες και ηλικιωμένους/ες. Η σπουδαιότητα της Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας, έγκειται στο γεγονός ότι το 90% του πληθυσμού θα εμφανίσει κάποια στοματική νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής του/ης, καθώς και ότι πολλές από τις νόσους του στόματος μπορούν να προληφθούν μέσω της αυξημένης υποστήριξης της Πολιτείας, των επιστημονικών ενώσεων και των κοινωνικών φορέων στην πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Β. Για δεύτερη φορά η Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία συνεχίζει την εκστρατεία ενημέρωσης με το κεντρικό σύνθημα «Κάνε Ααα!» που επικεντρώνεται στη στενή σύνδεση και αλληλεπίδραση μεταξύ της στοματικής και της γενικής υγείας και ευεξίας.
Το ειδικότερο μήνυμα του φετινού εορτασμού είναι «Κάνε Ααα! Ένα υγιές στόμα και ένα υγιές σώμα είναι αλληλένδετα» και εστιάζει στο γεγονός ότι η διατήρηση της υγείας του στόματός μας είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της γενικής μας υγείας και της ποιότητας ζωής.
Προστατεύουμε το στόμα και το σώμα μας ξεκινώντας από νωρίς στη ζωή μας και:
- ακολουθώντας υγιεινή διατροφή, με χαμηλή περιεκτικότητα ζάχαρης και πλούσια κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
- αποφεύγοντας το κάπνισμα
- αποφεύγοντας την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- υιοθετώντας συνήθειες καλής στοματικής υγιεινής:
- βουρτσίζουμε τα δόντια μας για δύο λεπτά, δύο φορές την ημέρα, με απλή ή ηλεκτρική οδοντόβουρτσα και φθοριούχα οδοντόπαστα
- δεν ξεπλένουμε με νερό αμέσως μετά το βούρτσισμα, αντ’ αυτού φτύνουμε την περίσσεια της οδοντόπαστας
- ξεπλένουμε με ένα φθοριούχο στοματικό διάλυμα ή μασάμε τσίχλα χωρίς ζάχαρη, μετά τα γεύματα και τα σνάκς, εάν δεν είναι δυνατό το βούρτσισμα των δοντιών
- καθαρίζουμε τα μεσοδόντια με τη χρήση οδοντικού νήματος ή άλλων καθαριστικών μέσων για επιπλέον όφελος
- φορώντας προστατευτικό νάρθηκα όταν ασχολούμαστε με αθλήματα επαφής
- μη αμελώντας να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρό μας για τακτικό έλεγχο και καθαρισμό
Γ. Σε συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, το Υπουργείο μας υλοποιεί από το σχολικό έτος 2017-2018 (σχετ. το με αρ. πρωτ. Γ1γ/ΓΦ3.3,13,18 ΦΑΥ4,6/ΓΠ οικ. 89548/4-12-2017 έγγραφο) πρόγραμμα αγωγής στοματικής υγείας στα παιδιά της 1ης και 2ης τάξης των Δημοτικών Σχολείων της περιοχής ευθύνης τους. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αγωγή στοματικής υγείας, προληπτικό έλεγχο του στόματος από Οδοντίατρο του αρμόδιου Κέντρου Υγείας, διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων προς παιδιά και γονείς και δύναται να διεξάγεται και στις υπόλοιπες τάξεις του Δημοτικού με τη συνεργασία των κατά τόπους δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Δ/νσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία τη σχολική χρονιά 2017-2018 στο πλαίσιο του παραπάνω προγράμματος 102.385 μαθητές των σχολείων της χώρας ενημερώθηκαν και έλαβαν οδηγίες στοματικής υγιεινής, 88.589 εξετάστηκαν από Οδοντίατρο και τους χορηγήθηκε ιατρική βεβαίωση και σε 5.487 έγινε τοπική εφαρμογή φθορίου. Επίσης, ενημερώθηκαν 31.553 γονείς και εκπαιδευτικοί.
Δ. Με την υπ’αριθμ. Γ1δ/Γ.Π. οικ 94594/5-12-2018 Απόφαση του Υπουργού Υγείας (ΦΕΚ 5839 τ Β’ της 27-12-2018, ΑΔΑ: ΨΒ25465ΦΥΟ-0ΓΗ) καθορίστηκαν, σε εφαρμογή του άρθρου 18 παρ. 1 του ν. 4486/2017 «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις.» οι προϋποθέσεις, τα προσόντα και η διαδικασία για την επιλογή του Συντονιστή Οδοντίατρου Υγειονομικής Περιφέρειας (Σ.Οδ.Υ.Π.). Ο Συντονιστής Οδοντίατρος Υγειονομικής Περιφέρειας είναι ένας νέος θεσμός, κύρια καθήκοντα του οποίου είναι η εφαρμογή των εθνικών σχεδιασμών για τη στοματική υγεία, ο συντονισμός και η παρακολούθηση της λειτουργίας των δημόσιων οδοντιατρικών υπηρεσιών, καθώς και η υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων που αφορούν στην Πρωτοβάθμια Οδοντιατρική Φροντίδα (Π.Ο.Φ.) στον πληθυσμό της οικείας Δ.Υ.Πε.. Οι Σ.Οδ.Υ.Π. μεριμνούν για τη δημιουργία δικτύου επαφής και συνεργασίας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ιδίως εκπαιδευτικούς και ιατρικούς, καθώς και με κοινωνικές και δημοτικές υπηρεσίες, φροντίζουν για τη συνεχή επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών με τις κεντρικές υπηρεσίες υγείας, τις κατά τόπους δημόσιες οδοντιατρικές υπηρεσίες, τους κατά τόπους οδοντιατρικούς συλλόγους και ακαδημαϊκά ιδρύματα και καταθέτουν προτάσεις προς το Διοικητή της οικείας Υ.Πε., σχετικά με την οργάνωση των υπηρεσιών και την υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων.
Η πρώτη εφαρμογή των προβλεπομένων στην ανωτέρω Υπουργική Απόφαση πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους (2019).
Ε. Με την παρ. 4 του άρθρου 68 του ν. 4603/2019 (ΦΕΚ 48 τ Α’/14-3-2019) καθορίστηκε η παροχή από τον ΕΟΠΥΥ προληπτικής ή και θεραπευτικής οδοντιατρικής φροντίδας σε ανήλικο πληθυσμό, πλέον της οδοντιατρικής φροντίδας που προσφέρεται από τις πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες δημόσιες μονάδες.
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη διάταξη ο Εθνικός Οργανισμός Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) παρέχει προληπτική ή και θεραπευτική οδοντιατρική φροντίδα σε ανήλικο πληθυσμό, πλέον της οδοντιατρικής φροντίδας που προσφέρεται από τις πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες δημόσιες μονάδες, με δικαιούχους της παροχής τα παιδιά ηλικίας έξι έως δώδεκα ετών που διαθέτουν Α.Μ.Κ.Α. ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τους ικανότητα. Η παρεχόμενη οδοντιατρική φροντίδα περιλαμβάνει οδοντιατρικό έλεγχο και οδηγίες στοματικής υγιεινής, αποτρύγωση και φθορίωση, με βάση τις ανάγκες, προληπτικές εμφράξεις (sealants), εξαγωγές νεογιλών και εμφράξεις σε δόντια με τερηδόνα. Οι ανωτέρω πράξεις διενεργούνται από οδοντιάτρους, εγγεγραμμένους σε Οδοντιατρικό Σύλλογο της Χώρας, μέλος της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας (Ε.Ο.Ο.). Με απόφαση του Υπουργού Υγείας καθορίζονται οι γενικοί όροι, η διαδικασία παροχής της υπηρεσίας, ο χρόνος και ο τρόπος καταβολής, το ύψος της αποζημίωσης για κάθε πράξη, ο χρόνος και ο τρόπος ελέγχου της παροχής, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Επίσης, για την αποτελεσματική λειτουργία και ολοκλήρωση της διαδικασίας, μπορεί να υπογραφεί ανάμεσα στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία σχετική συμφωνία πλαίσιο.
ΣΤ. Σε συνέχεια των ανωτέρω, προτείνεται ενδεικτικά, η ανάπτυξη, οργάνωση και υλοποίηση των ακόλουθων ενεργειών και δράσεων:
- Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση μαθητών/τριών, εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας για θέματα Στοματικής Υγείας, πρόληψης και προαγωγής της υγείας.
- Επιμόρφωση επαγγελματιών υγείας, καθώς και άλλων στελεχών αρμόδιων υπηρεσιών στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που απασχολούνται σε δομές και υπηρεσίες σχετικές με την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση των παθήσεων του στόματος.
- Ευαισθητοποίηση, ενημέρωση – πληροφόρηση της κοινής γνώμης /πολιτών, και διαφόρων κατηγοριών ευπαθών ομάδων πληθυσμού/πολιτών, για θέματα σχετικά με τη στοματική υγιεινή, την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του παθήσεων του στόματος.
Ειδικότερα, ενδεικτικά προτείνεται:
Ανάρτηση αφισών και διανομή ενημερωτικού υλικού και εντύπων με οδηγίες, παροτρύνσεις και συμβουλές προς τους πολίτες αλλά και προς ειδικότερες ομάδες πληθυσμού, όπως γονείς, νέους/ες, τις/τους εκπαιδευτικούς, τις/τους επαγγελματίες υγείας, κ.α.
- Ανάρτηση του ενημερωτικού υλικού σε ιστοσελίδες Φορέων, ώστε οι ενδιαφερόμενοι/ες πολίτες να έχουν τη δυνατότητα αναζήτησης συμβουλών σχετικά με τη στοματική υγιεινή, την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του παθήσεων του στόματος.
- Προβολή των μηνυμάτων και των στόχων της Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας και ιδιαίτερα του μηνύματος είναι «Κάνε Ααα! Ένα υγιές στόμα και ένα υγιές σώμα είναι αλληλένδετα» με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του πληθυσμού, μέσω των δελτίων ειδήσεων και της διοργάνωσης ειδικών εκπομπών.
- Οι Οδοντίατροι των Κέντρων Υγείας να οργανώσουν ενημερωτικές εκδηλώσεις αφιερωμένες στο μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας για το κοινό και τους επαγγελματίες υγείας
- Οι φορείς υγείας, εκπαίδευσης, Τοπικής Αυτοδιοίκησης μεμονωμένα ή σε συνεργασία μεταξύ τους να οργανώσουν ενέργειες και δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης της κοινής γνώμης και ειδικών ομάδων πληθυσμού σε συνεργασία με Οδοντίατρους των Κέντρων Υγείας, Νοσοκομείων της χώρας ή με τους κατά τόπους Οδοντιατρικούς Συλλόγους.
Ζ. Προκειμένου να οργανωθούν και να υλοποιηθούν οι εν λόγω δράσεις και ενέργειες, προτείνεται οι αρμόδιοι επαγγελματίες υγείας να συνεργαστούν σε κάθε επίπεδο με σχετικούς φορείς, υπηρεσίες και μονάδες των Νοσοκομείων, των Κέντρων Υγείας, της Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, με Φορείς Κοινωνικής Φροντίδας, (ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι, Δημοτικά Ιατρεία κ.λ.π.), Συλλόγους, Μ.Κ.Ο., προσανατολισμένες σε θέματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του παθήσεων του στόματος.
Θ. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς και επαγγελματίες υγείας, γυναίκες και άνδρες δύναται να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες για θέματα Στοματικής Υγείας στους ακόλουθους ιστότοπους:
Διεθνείς Ιστότοποι:
- Διεθνής Οδοντιατρική Ομοσπονδία (FDI)
http://www.fdiworldental.org/home.aspx
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO)
http://www.who.int/oral_health/en/
http://www.who.int/oral_health/action/en/
http://www.who.int/oral_health/policy/en/
Ελληνικοί Ιστότοποι:
- Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία
http://www.eoo.gr/index.php
http://www.eoo.gr/index.php?option=com_content&view=article&layout=edit&id=2208
(Στον παραπάνω ιστότοπο είναι αναρτημένες οι αφίσες της φετινής εκστρατείας)
http://www.eoo.gr/index.php?option=com_content&view=article&layout=edit&id=1996
(Στον παραπάνω ιστότοπο είναι αναρτημένα τα σχετικά κείμενα «κατανοώντας τη σχέση στόματος-σώματος», «Ελληνικός οδηγός για καλή στοματική υγεία» και «10 key facts on oral disease» (Στοματικές Παθήσεις: 10 βασικά δεδομένα) που αφορούν το μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Στοματικής Υγείας)
http://www.geradontia.gr/
(Στον παραπάνω ιστότοπο υπάρχει αναρτημένο ενημερωτικό υλικό προς γονείς και εκπαιδευτικούς. Το υλικό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου από το ΕΣΠΑ Προγράμματος «Αγωγή Στοματικής Υγείας σε 800 ολοήμερα δημοτικά σχολεία και 150 σχολεία απομακρυσμένων περιοχών» με δικαιούχο την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία)
Οι αποδέκτες του παρόντος εγγράφου, παρακαλούνται να ενημερώσουν σχετικά τις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενους Φορείς όπως και κάθε άλλο συνεργαζόμενο Φορέα.
Επίσης, το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του Υπουργείου Υγείας, παρακαλείται όπως ενημερώσει σχετικά όλα τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Η παρούσα εγκύκλιος αναρτάται στον ιστότοπο του Υπουργείου Υγείας (www.moh.gov.gr στον άξονα «Υγεία» και στην ενότητα «Δ/νση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας/Δράσεις και Προγράμματα Αγωγής Υγείας/Παγκόσμιες Ημέρες για την Υγεία».
Οι Φορείς που θα οργανώσουν εκδηλώσεις παρακαλούνται να ενημερώσουν σχετικά τη Δ/νση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Υπουργείου, Τμήμα Στοματικής Υγείας ( pfy4@moh.gov.gr).
